:::: MENU ::::
Posts tagged with: προτάσεις

Παράδειγμα χρήσης συστήματος αναθεωρήσεων στην οργάνωση της νομοθεσίας

Σε παλαιότερο άρθρο είχα παρουσιάσει την ιδέα για την οργάνωση της νομοθεσίας με τη χρήση συστημάτων ελέγχου αναθεωρήσεων (revision control systems). Πρόκειται για μια ιδέα πολύ ελκυστική για όποιον έχει ασχοληθεί με τον προγραμματισμό, καθώς συνηθίζεται στην ανάπτυξη λογισμικού οι τροποποιήσεις των αρχείων να γίνονται μέσα από τέτοια συστήματα αναθεωρήσεων ώστε να επιτυγχάνεται καλύτερη και αποδοτικότερη διαχείριση των αλλαγών του κώδικα. Εφόσον ο κύκλος ζωής ενός αρχείου (δημιουργία, αναθεωρήσεις, διαγραφή) που υποστηρίζεται μέσα ένα τέτοιο σύστημα είναι παρόμοιος με αυτόν ενός νόμου (δημιουργία αρχικού νόμου, τροποποιήσεις, κατάργηση) δε βλέπω γιατί να μην εφαρμοστεί αυτός ο τρόπος οργάνωσης, από τη στιγμή που καλύτερη οργάνωση της νομοθεσίας σημαίνει αποδοτικότερη εργασία για πληθώρα επαγγελματικών κλάδων (δικαστών, δικηγόρων, συμβολαιογράφων κλπ.), αλλά και ευκολότερη κατανόηση της από τους πολίτες.

Σε αυτό το άρθρο παρουσιάζω ένα παράδειγμα εφαρμογής αυτής της ιδέας, βασισμένο σε μια πραγματική περίπτωση αναθεώρησης νόμου. Το συγκεκριμένο παράδειγμα το επέλεξα μόνο και μόνο λόγω της μικρής έκτασης του αρχικού νόμου και μπορεί να μην είναι και το καλύτερο δυνατό, όμως αξίζει να μη σταθεί κανείς σε αυτό, αλλά να επικεντρωθεί στην ιδέα που παρουσιάζεται. Το σύστημα αναθεώρησης που χρησιμοποίησα είναι ένα απλό σύστημα (ουσιαστικά ένα σύστημα wiki) που επιτρέπει τη δημιουργία σελίδων, την αποθήκευση των αλλαγών σε νέες σελίδες – αναθεωρήσεις και τη σύγκριση ανάμεσα στις αναθεωρήσεις, όμως υπάρχουν πολύ πιο εξελιγμένα συστήματα ελέγχου αναθεωρήσεων.

Ο ν. 3564/2007 παρουσιάζει και κυρώνει μια Συμφωνία ανάμεσα στην Ελλάδα και τη Γεωργία σχετικά με την ίδρυση προξενικών αρχών. Αργότερα, οι δύο χώρες υπέγραψαν ένα πρωτόκολλο που τροποποιεί τη Συμφωνία, το οποίο και επικυρώθηκε με τον ν. 4108/2013. Στην ουσία πραγματοποιήθηκε μια πολύ μικρή αλλαγή (σε δύο σημεία του άρθρου 4 της αρχικής συμφωνίας), όμως κάποιος πρέπει να διαβάσει τον ν. 3564/2007, στη συνέχεια τον 4108/2013 και να κάνει την τροποποίηση στο μυαλό του. Ένα σύστημα ελέγχου αναθεωρήσεων θα λειτουργούσε ως εξής: δημιουργία της αρχικής έκδοσης της Συμφωνίας με την ψήφιση του ν. 3564/2007 και δημιουργία μιας αναθεωρημένης έκδοσης μετά την ψήφιση του 4108/2013. Οι πολίτες θα έβλεπαν την τελευταία και επικαιροποιημένη έκδοση της Συμφωνίας κάθε φορά, αλλά θα είχαν τη δυνατότητα να δουν τις προηγούμενες εκδόσεις και να συγκρίνουν τις αλλαγές που προέκυψαν ανάμεσα στις αναθεωρήσεις.

Στο παράδειγμά μας η επικαιροποιημένη έκδοση του ν. 3564/2007 με την τροποποιημένη Συμφωνία βρίσκεται στον σύνδεσμο http://www.pirategov.gr/wiki/n35642007

Ο χρήστης κάνοντας κλικ στην καρτέλα “Αναθεωρήσεις” μπορεί να δει τις αναθεωρήσεις του κειμένου:

revisions

Τέλος, επιλέγοντας δύο αναθεωρήσεις (στη δική μας περίπτωση υπάρχουν μόνο δύο έτσι κι αλλιώς) μπορεί να κάνει σύγκριση για να δει τι αλλαγές έχουν προκύψει:

comparison

Ενδεχομένως, ο τρόπος με τον οποίο ψηφίζονται οι νόμοι δεν είναι 100% συμβατός με τη φιλοσοφία λειτουργίας ενός τέτοιου συστήματος. Αυτό δε χρειάζεται να αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα για την εφαρμογή μιας τέτοιας λύσης, καθώς μπορεί να εκσυγχρονιστεί ο τρόπος ψήφισης της νομοθεσίας ή να τροποποιηθεί το σύστημα ελέγχου αναθεωρήσεων για να καλύπτει τις ανάγκες ή φυσικά και τα δύο.


Μερικές ιδέες για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση και τη δημόσια διοίκηση

Οι τεχνολογίες της πληροφορικής προσφέρουν τη δυνατότητα στα κράτη να απλοποιήσουν τις διαδικασίες που ακολουθούν στη δημόσια διοίκηση, να μειώσουν τη γραφειοκρατία και να παρέχουν καλύτερες υπηρεσίες στους πολίτες και τις επιχειρήσεις. Στην Ελλάδα, έχουν γίνει σημαντικά βήματα προόδου την τελευταία δεκαετία (TaxisNet, μηχανογράφηση δημοσίων οργανισμών και ασφαλιστικών ταμείων, ηλεκτρονικό σύστημα προμηθειών [1]) με αποτέλεσμα κάποιοι δημόσιοι φορείς να παρέχουν τις υπηρεσίες τους και μέσω του Διαδικτύου. Εντούτοις, η κατάσταση χρήζει σημαντικής βελτίωσης, καθώς παραμένουμε ουραγοί σε σχέση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες [2][3][4] τη στιγμή μάλιστα που οι πολίτες επιθυμούν την παροχή υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης [5]. Το αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης είναι η γραφειοκρατία και η μείωση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας [6], χαμένες ώρες αναμονής για πολίτες και επιχειρήσεις, καθώς και εικόνες ντροπής ταλαιπωρίας σε ουρές που παραπέμπουν σε τριτοκοσμικές καταστάσεις.

Κάποιες προτάσεις για τις αλλαγές που είναι επιτακτική ανάγκη να πραγματοποιηθούν στον τομέα της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης είναι οι παρακάτω:

  • Μετατροπή όλων των εσωτερικών διαδικασιών των δημόσιων φορέων σε ηλεκτρονικές: Οι εσωτερικές διαδικασίες των δημόσιων υπηρεσιών χαρακτηρίζονται από υπερβολική γραφειοκρατία και συνήθως αχρείαστη πολυπλοκότητα. Η μετατροπή όλων των εσωτερικών διαδικασιών σε ηλεκτρονικές με την υιοθέτηση πληροφοριακών συστημάτων έχει ως αποτέλεσμα την αποτελεσματικότερη λειτουργία του δημοσίου και την ταχύτερη διεκπεραίωση των υποθέσεων, τη μείωση του κόστους λειτουργίας των υπηρεσιών (μείωση γραφικής ύλης) και τη μείωση του αριθμού των υπαλλήλων που απαιτούνται για τη λειτουργία των υπηρεσιών.
  • Παροχή όλων των υπηρεσιών των δημόσιων φορέων σε πολίτες και επιχειρήσεις από το Διαδίκτυο: Κάθε δημόσιος φορέας παρέχει το σύνολο των υπηρεσιών του (εφόσον είναι εφικτό) και από το Διαδίκτυο. Οι συναλλασσόμενοι έχουν τη δυνατότητα να λάβουν πιστοποιητικά, να πραγματοποιήσουν πληρωμές και να επικοινωνήσουν και να υποβάλουν ερωτήματα στους φορείς από απόσταση, χωρίς να απαιτείται η φυσική τους παρουσία. Ιδιαίτερη έμφαση χρειάζεται να δοθεί στην παροχή αυτών των υπηρεσιών και σε κινητές συσκευές, οι περισσότερες από τις οποίες επιτρέπουν την πλοήγηση στο Διαδίκτυο και τις οποίες οι χρήστες τους έχουν διαρκώς μαζί τους.
  • Διασύνδεση τμημάτων πληροφοριακών συστημάτων διαφορετικών δημόσιων φορέων: Αυτή τη στιγμή τα πληροφοριακά συστήματα των φορέων δημόσιας διοίκησης είναι απομονωμένα το ένα από το άλλο. Αυτό, εν μέρει είναι αναμενόμενο λόγω της απουσίας κοινών προτύπων και της χρήσης διαφορετικών τεχνολογιών για την υλοποίηση κάθε πληροφοριακού συστήματος. Ως εκ τούτου για την επικοινωνία μεταξύ των διάφορων υπηρεσιών απαιτούνται αργές, γραφειοκρατικές διαδικασίες, τις οποίες σε αρκετές περιπτώσεις καλείται ο ίδιος ο πολίτης να διεκπεραιώσει. Για παράδειγμα, ένας ελεύθερος επαγγελματίας για να θεωρήσει τα βιβλία του στη ΔΟΥ χρειάζεται να λάβει από τον ασφαλιστικό φορέα του πιστοποιητικό ασφαλιστικής ενημερότητας. Αν τα συστήματα των ασφαλιστικών ταμείων και του Υπουργείου Οικονομικών μπορούσαν να επικοινωνήσουν ο έλεγχος για το αν ο ελεύθερος επαγγελματίας είναι ασφαλιστικά ενήμερος θα γινόταν αυτόματα χωρίς τη μεσολάβηση του ενδιαφερόμενου ή κάποιου δημοσίου υπαλλήλου.
  • Αυτοματοποιημένοι μηχανισμοί ελέγχου: Η εφαρμογή πληροφοριακών συστημάτων στο δημόσιο τομέα και η διασύνδεσή τους επιτρέπουν την ανάπτυξη αυτοματοποιημένων μηχανισμών ελέγχου. Οι μηχανισμοί ελέγχου λειτουργούν συνδυάζοντας στοιχεία από βάσεις δεδομένων διαφορετικών φορέων και επομένως ο εντοπισμός παραβατών γίνεται πιο αποτελεσματικός. Επιπλέον, η απουσία παρέμβασης ανθρώπινου παράγοντα λειτουργεί αποτρεπτικά ως προς τη διαφθορά και το χρηματισμό δημοσίων λειτουργών.
  • Ψηφιοποίηση υλικού και αρχείου δημόσιων υπηρεσιών: Οι δημόσιοι φορείς διαθέτουν τεράστια σε μέγεθος, έντυπα αρχεία. Ο όγκος τους, καθώς και το μέσο αποθήκευσης δυσχεραίνουν την αναζήτηση και την επεξεργασία πληροφορίας, ενώ οδηγούν και σε καθυστερήσεις στην εξυπηρέτηση των πολιτών. Κατά τη γνώμη μου είναι απαραίτητο να επεκταθεί και να ολοκληρωθεί η ψηφιοποίηση των αρχείων όλων των φορέων του δημόσιου τομέα.
  • Αποτελεσματικότερη πρόσβαση στη νομοθεσία: Αυτή τη στιγμή η κύρια πύλη πρόσβασης στη νομοθεσία είναι ο ιστότοπος του Εθνικού Τυπογραφείου, στη βάση δεδομένων του οποίου βρίσκονται αποθηκευμένα όλα τα ΦΕΚ που έχουν δημοσιευθεί με τη μορφή αρχείων pdf. Ο τρόπος αυτός οργάνωσης πιστεύουμε πως είναι αναποτελεσματικός, καθώς στα περισσότερα ΦΕΚ γίνονται αναφορές σε άρθρα άλλων νόμων (τους οποίους πρέπει να αναζητήσει ο ενδιαφερόμενος) ή τροποποιήσεις άρθρων παλαιότερων ΦΕΚ. Θεωρώ πως είναι πολύ αποτελεσματικότερη η οργάνωση της νομοθεσίας με τη χρήση ενός revision control [7] συστήματος, όπου για κάθε νόμο παρουσιάζεται η τελευταία έκδοση, αλλά και οι τροποποιήσεις που έχουν γίνει με τις προηγούμενες εκδόσεις. Επιπλέον, ο μετασχολιασμός των νόμων (π.χ. με τη χρήση ετικετών) και η χρήση υπερσυνδέσμων (π.χ. σε περιπτώσεις αναφορών σε άρθρα άλλων νόμων)  μπορούν να συμβάλουν στην ευκολότερη πλοήγηση και αναζήτηση της πληροφορίας.

Είναι προφανές ότι αυτές οι προτάσεις μπορούν να συμβάλλουν αποτελεσματικά:

  • στη μείωση του μεγέθους του δημόσιου τομέα, του κόστους λειτουργίας του και την καλύτερη αξιοποίηση των πόρων και του ανθρώπινου δυναμικού
  • στη μείωση της γραφειοκρατίας και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας, μέσω της δημιουργίας ενός περιβάλλοντος που ευνοεί την επιχειρηματικότητα
  • στην καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών
  • στην αντιμετώπιση της διαφθοράς
  • στην αύξηση των δημοσίων εσόδων μέσω των αποτελεσματικότερων ελέγχων

Αναμφίβολα, κάποιες από τις παραπάνω προτάσεις έχουν σημαντικό κόστος υλοποίησης, πιστεύω όμως πως τα κέρδη και τα οφέλη από την εφαρμογή τους είναι πολλαπλάσια. Ιδιαίτερη προσοχή πιστεύω πως πρέπει να δοθεί στην κοστολόγηση των εφαρμοζόμενων τεχνολογικών λύσεων. Δυστυχώς, κατά καιρούς έχουν υλοποιηθεί συστήματα πληροφορικής για δημόσιους φορείς με προϋπολογισμένο κόστος κατά πολύ υψηλότερο του πραγματικού. Πολύ σημαντικός παράγοντας για τη μείωση του κόστους υλοποίησης και προμήθειας των απαραίτητων συστημάτων μπορεί να αποδειχθεί το λογισμικό ανοιχτού κώδικα [8]. Δυστυχώς, το 2008 η τότε κυβέρνηση της χώρας μας δεν εξέτασε καθόλου το ενδεχόμενο χρήσης λογισμικού ανοιχτού κώδικα στο δημόσιο τομέα, αλλά προτίμησε να επικυρώσει με νόμο συμφωνία με τη Microsoft [9], χωρίς να γίνει κάποια μελέτη για εναλλακτικές λύσεις. Μερικά μόνο από τα πλεονεκτήματα του λογισμικού ανοιχτού κώδικα είναι το μειωμένο κόστος (συνήθως είναι απλά κόστος υποστήριξης), η δυνατότητα αλλαγών στο λογισμικό ακόμα και μετά τη λήξη της σύμβασης με την εταιρία υποστήριξης (μικρότερη εξάρτηση από εταιρίες), η βελτίωση της διαλειτουργικότητας και η μεγαλύτερη ασφάλεια των συστημάτων (καθώς συνήθως υπάρχει μεγάλη κοινότητα υποστήριξης). Ήδη αρκετές χώρες (π.χ. Αυστραλία [10] και Ιρλανδία [11]) έχουν μια ιδιαίτερα θετική στάση απέναντι στο λογισμικό ανοιχτού κώδικα και τα ανοιχτά πρότυπα.

Κατά τη γνώμη μου, οι παραπάνω λύσεις πρέπει να βρουν εφαρμογή σε ένα γενικότερο πλαίσιο αναδιάρθρωσης της δημόσιας διοίκησης. Απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχία τους είναι η εκπαίδευση και η σωστή αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού. Επιπλέον, απαραίτητη κρίνεται και η απλοποίηση των διαδικασιών που προβλέπουν οι νόμοι για τη λειτουργία του κράτους. Με αυτές τις ιδέες δεν ανακαλύπτουμε τον τροχό. Ήδη, τόσο στο μακρινό όσο και στο πρόσφατο παρελθόν, οι επαγγελματίες της πολιτικής έχουν εξαγγείλει πολλάκις τη μείωση της γραφειοκρατίας και την υιοθέτηση της τεχνολογίας στο δημόσιο τομέα [12][13]. Καθώς το πλάνο υπάρχει [14], μόνο αυτοί ξέρουν γιατί ενώ βρισκόμαστε στο 2012, αυτό δεν έχει γίνει πραγματικότητα.

[1] http://www.infocom.gr/wp-content/uploads/strathgikh_hd/eshdp.pdf
[2] http://portal.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathextra_1_02/03/2011_380992
[3] http://www.ekt.gr/content/display?prnbr=82722
[4] http://portal.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathworld_1_26/04/2010_334603
[5] http://www.express.gr/news/ellada/251281oz_20100108251281.php3
[6] http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economyepix_2_25/02/2012_473881
[7] http://en.wikipedia.org/wiki/Revision_control
[8] http://ec.europa.eu/information_society/activities/egovernment/policy/key_enablers/opensource/index_en.htm
[9] http://www.ffii.gr/ms-gov-agreement
[10] http://www.finance.gov.au/e-government/infrastructure/open-source-software.html
[11] https://joinup.ec.europa.eu/news/ie-computer-service-board-switches-open-source-software
[12] http://www.vlioras.gr/Philologia/Composition/Grafeiokratia.htm
[13] http://www.ypes.gr/el/MediaCenter/Minister/Seasonable/?id=889d6108-f1a4-4cc7-a994-1274335b17fa
[14] http://www.infocom.gr/wp-content/uploads/strathgikh_hd/e_gov_strategy_pt.pdf


Ας αλλάξουμε εμείς, για ν’ αλλάξουμε τον κόσμο

Διαβάζω αυτές τις μέρες το βιβλίο “Connected: the amazing power of social networks and how they shape our lives” των Christakis και Fowler, που στην Ελλάδα κυκλοφορεί με τον τίτλο “Συνδεδεμένοι: Η εκπληκτική δύναμη των κοινωνικών δικτύων και πώς αυτά διαμορφώνουν τη ζωή μας”. Το βιβλίο πραγματεύεται τα κοινωνικά δίκτυα, δηλαδή τα δίκτυα που σχηματίζονται από τους ανθρώπους και τις διαπροσωπικές σχέσεις που τους συνδέουν και μελετά τον τρόπο που αυτά επηρεάζουν τις ζωές μας.

Στα πρώτα κεφάλαια του βιβλίου παρουσιάζονται δύο κανόνες που φαίνεται να ισχύουν στα κοινωνικά δίκτυα:

  • Six degrees of separation (έξι βαθμοί χωρισμού), δηλαδή ανάμεσα σε δύο οποιαδήποτε άτομα του κοινωνικού δικτύου η απόσταση είναι κατά μέσο όρο έξι βήματα. Ένα άτομο από ένα φίλο του απέχει ένα βήμα, από ένα φίλο του φίλου του απέχει δύο βήματα κ.ο.κ. Η ιδέα πως μπορούμε να συνδέσουμε δύο οποιουσδήποτε ανθρώπους με κατά μέσο όρο έξι ή λιγότερα βήματα αντανακλά αυτό που συχνά λέμε “πόσο μικρός είναι ο κόσμος” (small world).
  • Three degrees of influence (τρεις βαθμοί επιρροής), δηλαδή ό,τι κάνει ή λέει ένας άνθρωπος μπορεί να επηρεάσει τους ανθρώπους του κοινωνικού δικτύου που απέχουν έως τρία βήματα, επομένως τους φίλους του (ένας βαθμός), τους φίλους των φίλων του (δύο βαθμούς) και τους φίλους των φίλων των φίλων τους (τρεις βαθμοί).

Αν συνδυαστούν οι δύο αυτοί κανόνες, δηλαδή ότι συνδεόμαστε με οποιονδήποτε άλλο με έξι βήματα και μπορούμε να επηρεάσουμε όσους είναι μέχρι τρία βήματα μακριά μας, συμπεραίνουμε ότι καθένας από μας μπορεί να φτάσει το μισό δρόμο για όλους τους άλλους στον πλανήτη. Οι πράξεις μας μπορούν επομένως να επηρεάσουν (θετικά ή αρνητικά) ένα μεγάλο μέρος του παγκόσμιου πληθυσμού, όσο υπερβολικό κι αν μας φαίνεται! Αν θέλουμε, λοιπόν, να αλλάξει ο κόσμος μας, ας αλλάξουμε εμείς στην καθημερινότητά μας.


Μια πρόταση για την οργάνωση της νομοθεσίας

Πιστεύω πως κανείς δε θα διαφωνήσει πως ο τρόπος με τον οποίο εκτελείται το νομοθετικό έργο και παράγεται η νομοθεσία στη χώρα μας είναι αναποτελεσματικός. Η νομοθεσία έχει μεγάλη έκταση και είναι ιδιαίτερα πολύπλοκη. Ένας νόμος για να τεθεί σε ισχύ δημοσιεύεται σε ΦΕΚ (φύλλο της εφημερίδας της κυβερνήσεως). Σε ένα ΦΕΚ γίνονται αναφορές σε άρθρα και παραγράφους άλλων φύλλων, ενώ συνήθως οι τροποποιήσεις στους ισχύοντες νόμους γίνονται με προσθήκες ή αλλαγές που δημοσιεύονται σε άλλα φύλλα και επίσης παραπέμπουν σε τμήματα των αρχικών νόμων που δεν περιλαμβάνονται στο ίδιο ΦΕΚ.

 

Συνέπεια της οργάνωσης που περιγράφεται παραπάνω είναι να απαιτείται μεγάλος φόρτος για την εύρεση της ισχύουσας νομοθεσίας πάνω σε οποιοδήποτε ζήτημα από τους ενδιαφερόμενους, αφού πρέπει κανείς να αναζητά συχνά διάφορα ΦΕΚ και να ανατρέχει σε αυτά αντικαθιστώντας νοητά τα τμήματα που έχουν αλλάξει. Αυτό γίνεται ακόμα πιο παράδοξο από τη στιγμή που θεωρητικά πρέπει όλοι οι πολίτες να έχουν γνώση της νομοθεσίας, ενώ στα δικαστήρια δεν μπορούν να επικαλεστούν άγνοια κάποιου νόμου. Θα περίμενε κανείς το κράτος να έχει οργανώσει την παραγωγή και δημοσίευση της νομοθεσίας με τέτοιο τρόπο που να διευκολύνει την πρόσβαση των πολιτών σε αυτή.

 Το πρόβλημα της οργάνωσης ενός όγκου δεδομένων είναι πολύ συνηθισμένο στην επιστήμη των υπολογιστών. Μια λύση από το τεχνολογικό πεδίο θα μπορούσε να εφαρμοστεί και στην περίπτωση της οργάνωσης της νομοθεσίας. Κατά τη δημιουργία προγραμμάτων, οι προγραμματιστές γράφουν κώδικα, δηλαδή εντολές που «λένε» στον υπολογιστή τι να κάνει. Ο κώδικας οργανώνεται σε αρχεία και σε μεγάλα projects ο αριθμός τους είναι αρκετά υψηλός (μπορεί και δεκάδες χιλιάδες αρχεία). Όταν δουλεύουν πολλοί πάνω στο ίδιο αρχείο πρέπει να υπάρχει ένα σύστημα που να δείχνει τι αλλαγές έκανε ο καθένας. Τα συστήματα που χρησιμοποιούνται γι’ αυτό το σκοπό ονομάζονται revision (ή version) control systems [1] – συστήματα ελέγχου αναθεωρήσεων. Για κάθε αρχείο, κάθε φορά που αποθηκεύεται μια αλλαγή δημιουργείται μια νέα έκδοση (μια αναθεώρησή του). Το σύστημα έχει αποθηκευμένες τόσο την τρέχουσα έκδοση του κάθε αρχείου, όσο και όλες τις προηγούμενες αναθεωρήσεις. Ο προγραμματιστής έχει τη δυνατότητα να δει την τρέχουσα έκδοση κάθε αρχείου, καθώς επίσης και τις προηγούμενες αναθεωρήσεις και να συγκρίνει τι αλλαγές έχουν οι διάφορες εκδόσεις μεταξύ τους.

Στην παραπάνω εικόνα φαίνεται πως λειτουργεί ένα σύστημα ελέγχου αναθεωρήσεων για ένα αρχείο. Υπάρχει η δυνατότητα προβολής της τελευταίας έκδοσης του αρχείου, αριστερά υπάρχει η λίστα με όλες τις αναθεωρήσεις που έχουν κατά καιρούς γίνει (με πληροφορίες όπως η ημερομηνία που έγινε η αναθεώρηση, ο χρήστης που την έκανε και τα σχόλια που άφησε) και τέλος η δυνατότητα επιλογής δύο οποιονδήποτε εκδόσεων από τη λίστα και σύγκριση των διαφορών μεταξύ τους. Η σύγκριση των εκδόσεων γίνεται όπως φαίνεται στην παρακάτω εικόνα, όπου ότι έχει αφαιρεθεί εμφανίζεται με κόκκινο χρώμα και ότι έχει προστεθεί με πράσινο.

Αν θεωρήσουμε έναν νόμο ως ένα αρχείο κειμένου, ο ίδιος τρόπος οργάνωσης και παρουσίασης μπορεί να εφαρμοστεί και στην περίπτωση οποιασδήποτε αναθεώρησής του. Τα χαρακτηριστικά μιας τέτοιας οργάνωσης της νομοθεσίας εξασφαλίζουν μεγαλύτερη διαφάνεια, καθώς προσδίδουν μεγαλύτερη σαφήνεια στους νόμους με την ενσωμάτωση των τροποποιήσεων στο κυρίως σώμα τους. Η προέλευση των αλλαγών είναι προφανής, ενώ οι προηγούμενες εκδόσεις ενός νόμου είναι άμεσα διαθέσιμες.

Επιπλέον, η οργάνωση του νομοθετικού έργου μπορεί να βελτιωθεί ακόμα περισσότερο με την εισαγωγή υπερσυνδέσμων στις περιπτώσεις που γίνονται αναφορές σε άλλους νόμους ή και σε άρθρα του ίδιου νόμου, ώστε να είναι ευκολότερη η πλοήγηση κατά την ανάγνωσή του. Τέλος, ο μετασχολιασμός και η σήμανση (π.χ. με ετικέτες) τμημάτων του νόμου, θα επιτρέψει αποτελεσματικότερη αναζήτηση της πληροφορίας.

Αναμφίβολα, ένα τέτοιο εγχείρημα αναδιοργάνωσης της νομοθεσίας έχει κόστος (κυρίως ψηφιοποίησης όσων νόμων δεν υπάρχουν σε ηλεκτρονική μορφή, κωδικοποίησης των διάσπαρτων άρθρων από διάφορα ΦΕΚ σε αυτόνομα αρχεία, μετασχολιασμού και διασύνδεσης). Τα οφέλη, όμως  όσον αφορά την απλοποίηση της πρόσβασης στη νομοθεσία και τη μείωση των γραφειοκρατικών διαδικασιών (π.χ. κερδισμένες εργατοώρες) από μια τέτοια επένδυση (ως τέτοια πρέπει να τη δούμε) είναι πολλαπλά. Εξάλλου κατά καιρούς έχουν χρηματοδοτηθεί μέσω ΕΣΠΑ πολύ λιγότερο ωφέλιμα έργα. Εναλλακτικά, μπορεί αρχικά να υλοποιηθεί ένα υβριδικό μοντέλο, όπου ένα τέτοιο σύστημα ελέγχου εφαρμόζεται για την καινούρια μόνο νομοθεσία, έως ότου στο μέλλον κάποια στιγμή όλοι οι νόμοι που ισχύουν σήμερα να ξεπεραστούν από νέους που θα έχουν καταχωρηθεί στο σύστημα.

Σημείωση: Η ιδέα ανήκει στον baskin και η συζήτησή της  γίνεται στο φόρουμ του Κόμματος Πειρατών Ελλάδας http://www.pirateparty.gr/forum/viewtopic.php?f=86&t=765

[1] http://en.wikipedia.org/wiki/Revision_Control_System


Crowdsourcing: η αναξιοποίητη δύναμη των πολλών

Ο όρος crowdsourcing [1] προέρχεται από τη συνένωση των λέξεων crowd (πλήθος) και outsourcing (εξωτερική ανάθεση εργασιών) και αναφέρεται στην ανοικτή πρόσκληση σε μια ομάδα εθελοντών ή σε μια κοινότητα να αναλάβουν κάποιο καθήκον. Το καθήκον αυτό μπορεί να περιλαμβάνει (συνήθως, αλλά όχι μόνο) την υποβολή προτάσεων, το σχεδιασμό λύσεων, την απλή πληροφόρηση, την κατάθεση μιας γνώμης ή μιας ιδέας. Ο όρος εμφανίστηκε σχετικά πρόσφατα (μόλις το 2006) και αυτό οφείλεται κυρίως στο γεγονός πως εκείνη την περίοδο εισήχθησαν δημοφιλείς web 2.0 υπηρεσίες, αναπτύχθηκαν τα κοινωνικά δίκτυα και η τεχνολογική πρόοδος στον τομέα των κινητών συσκευών επέτρεψε στους χρήστες τους να έχουν μαζική πρόσβαση στο Διαδίκτυο από τα smartphones τους.

Η βασική ιδέα πίσω από τις υπηρεσίες crowdsourcing είναι η αξιοποίηση της δύναμης των πολλών. Η συνεισφορά του ενός μπορεί να είναι ασήμαντη, η συνεισφορά των πολλών μπορεί να έχει εκπληκτικά αποτελέσματα.  Οι πολλοί μπορούν μαζί να αξιολογήσουν, να πληροφορήσουν, να συλλέξουν δεδομένα, να βοηθήσουν. Στο Διαδίκτυο, πλέον, οι πλατφόρμες crowdsourcing είναι εξαιρετικά δημοφιλείς και καλύπτουν ένα μεγάλο εύρος υπηρεσιών: από τη χρηματοδότηση ιδεών ή επιχειρήσεων (crowdsourced funding – π.χ. οι πλατφόρμες KickStarter [2] και IndieGoGo [3]) έως την αξιολόγηση προϊόντων και υπηρεσιών (π.χ. η ελληνική πλατφόρμα Skroutz [4]) και την ψηφιοποίηση βιβλίων [5]. Η ιδέα του crowdsourcing έχει φυσικά χρησιμοποιηθεί και σε ερευνητικά projects όπως το SignalGuru [6] του MIT, όπου αξιοποιούνται δεδομένα από οδηγούς σχετικά με την πρόβλεψη του χρώματος των φαναριών ώστε να εξοικονομηθεί ενέργεια από τη σωστή ρύθμιση της ταχύτητας του οχήματος. Ένα άλλο αντίστοιχο project είναι το Tiramisu [7] του Carnegie Mellon University, όπου οι χρήστες της εφαρμογής διαμοιράζονται πληροφορίες για τα αστικά λεωφορεία, επιτρέποντας έτσι στους ενδιαφερόμενους να πληροφορούνται για τον πιθανό χρόνο άφιξης του λεωφορείου που περιμένουν, για το αν είναι γεμάτο ήδη κλπ.

Είναι προφανές ότι το crowdsourcing έχει τα χαρακτηριστικά που χρειάζονται για να αναδειχθεί σε ένα πολύτιμο εργαλείο για τις κυβερνήσεις. Στην Ελλάδα, τα πρώτα δειλά αλλά σημαντικά βήματα έχουν γίνει τα τελευταία 2 χρόνια. Πρόκειται για τη δυνατότητα ηλεκτρονικής διαβούλευσης στα νομοσχέδια [8][9], καθώς και για κάποιες μεμονωμένες προσπάθειες [10][11] σε άλλους τομείς. Υπάρχει, όμως, πολύς δρόμος ακόμα μέχρι την αποτελεσματική αξιοποίηση των πολιτών από το κράτος, μέσω της οποίας θα προκύψουν αμοιβαία οφέλη. Μερικές μόνο προτάσεις προς αυτή την κατεύθυνση είναι οι παρακάτω:

  • Χρηματοδότηση επιχειρήσεων: σε μια εποχή που η χρηματοδότηση των νέων ή υφιστάμενων επιχειρήσεων μέσω των τραπεζών δεν είναι εφικτή, το crowdsource funding θα μπορούσε να αποτελέσει αποτελεσματική λύση. Η ιδέα είναι πως είναι πολύ πιο εύκολο να συγκεντρώσει το ποσό που χρειάζεται κανείς από μικρές προσφορές πολλών, παρά από ένα μόνο χρηματοδότη. Οι υποψήφιοι επιχειρηματίες παρουσιάζουν το πλάνο τους, θέτουν έναν οικονομικό στόχο και οι ενδιαφερόμενοι προσφέρουν ένα ποσό αφιλοκερδώς  (επειδή τους αρέσει η ιδέα και θέλουν να βοηθήσουν) ή με κάποιο αντάλλαγμα (π.χ. μερίδιο σε μελλοντικά κέρδη).  Μια τέτοια πλατφόρμα θα  μπορούσε να προσελκύσει και επενδύσεις σε αξιόλογες ιδέες και από το εξωτερικό.
  • Αξιολόγηση δημοσίων υπηρεσιών: ο βασικός φορέας εξωτερικής αξιολόγησης των υπηρεσιών που παρέχουν οι δημόσιοι οργανισμοί μπορούν να είναι οι πολίτες. Αυτό σημαίνει πως κάθε πολίτης που εξυπηρετείται από κάποιο δημόσιο φορέα έχει τη δυνατότητα να αξιολογεί (π.χ. συμπληρώνοντας μια φόρμα) τόσο την υπηρεσία γενικά, όσο και τους υπαλλήλους ειδικά. Οι αξιολογήσεις είναι διαθέσιμες στον οποιοδήποτε ενδιαφερόμενο.  Ακόμα και αν κάποιος αξιολογητής είναι κακοπροαίρετος, δεν μπορεί να συμβαίνει αυτό για το σύνολο των πολιτών, επομένως μια κακοπροαίρετη αξιολόγηση δεν έχει τόση αξία σε σχέση με το σύνολο των αξιολογήσεων. Πρόκειται για ένα σύστημα που εφαρμόζεται ήδη σε υπηρεσίες στο Διαδίκτυο, όπως το Ebay και λειτουργεί αρκετά καλά.
  • Αναφορά προβλημάτων: Οι πολίτες χρησιμοποιούν ηλεκτρονικές πλατφόρμες για να αναφέρουν προβλήματα που αντιμετωπίζουν και αφορούν τη λειτουργία του κρατικού μηχανισμού (π.χ. λακούβες στο δρόμο). Με αυτόν τον τρόπο, μπορεί να παρακαμφθεί η γραφειοκρατία και είναι πολύ πιο εύκολη η καταγραφή και η επίλυση των προβλημάτων.

Ηλεκτρονικές Πηγές

  1. http://el.wikipedia.org/wiki/Crowdsourcing
  2. http://www.kickstarter.com
  3. http://www.indiegogo.com
  4. http://www.skroutz.gr/
  5. http://www.google.com/recaptcha
  6. http://www.economist.com/blogs/babbage/2011/09/traffic-management
  7. http://www.cmu.edu/homepage/computing/2011/summer/wheres-the-bus.shtml
  8. http://www.opengov.gr/home/
  9. http://www.digitalgreece2020.gr/participation
  10. http://www.illegalsigns.gov.gr
  11. http://www.my-greece.gr